Το Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας λειτουργεί από το 1994. Είναι ερευνητικό ίδρυμα, που ιδρύθηκε ως νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου με βάση τον νόμο 2083/92, και εδρεύει στη Θεσσαλονίκη. Λειτουργεί βάσει του προεδρικού διατάγματος 100/1994 (ΦΕΚ 78/Α). Εποπτεύεται και χρηματοδοτείται από το Υπουργείο Παιδείας και συναρμοδιότητα στη διοίκησή του έχουν το Υπουργείο Εξωτερικών και το Υπουργείο Πολιτισμού.
Το Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας φιλοξενείται στο εικονιζόμενο Πολιτιστικό κτήριο του Δήμου Καλαμαριάς, χάρη στη γενναιοδωρία του Δημάρχου και του Δημοτικού Συμβουλίου.
Το Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας λειτουργεί ως συντονιστικό και επιτελικό όργανο του Υπουργείου Παιδείας σε θέματα γλωσσικής πολιτικής, με άξονα τις παρακάτω βασικές αρχές:
- Το Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας είναι ίδρυμα επιστημονικής περιγραφής και τεκμηρίωσης των τάσεων της νεοελληνικής γλώσσας στο εσωτερικό και στο εξωτερικό. Προς τον σκοπό αυτόν ακολουθείται αυστηρώς επιστημονική μέθοδος, αποκλείεται επομένως εξαρχής κάθε είδους ιδεολογική προκατάληψη για τις τύχες της νέας ελληνικής γλώσσας.
- Το Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας δεν θεωρεί την παρούσα φάση της ελληνικής γλώσσας, συγκριτικώς και απολύτως, ημαρτημένη, και επομένως διορθωτέα με βάση γλωσσικά πρότυπα του παρελθόντος.
- Το Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας εκτιμά ότι η καλλιέργεια της νεοελληνικής γλώσσας συντελείται όχι με κανονιστικούς περιορισμούς, αλλά με τη σοβαρή μελέτη της σε όλο το συγχρονικό εύρος και το ιστορικό της βάθος, κυρίως με τη σπουδή υποδειγματικών κειμένων.
Απαρτίζεται από τέσσερα επιστημονικά τμήματα:
- Λεξικογραφίας
- Γλωσσολογίας
- Στήριξης και Προβολής της Ελληνικής Γλώσσας
- Γλώσσας και Λογοτεχνίας
Αποστολή του είναι
- η έρευνα της ελληνικής γλώσσας και λογοτεχνίας
- η έρευνα της γλωσσικής αγωγής και πολιτικής
- η πιστοποίηση επάρκειας της ελληνομάθειας
- η παραγωγή ερευνητικού και διδακτικού υλικού και ό,τι άλλο συντελεί στην προβολή και διάδοση της ελληνικής γλώσσας
- η γλωσσική στήριξη και αρωγή των παλιννοστούντων και του αποδήμου ελληνισμού
- η ενίσχυση των διδασκόντων την ελληνική γλώσσα στο εσωτερικό και εξωτερικό